İcra Takibi Nedir?
Borçlunun borcunu ödeyememesi halinde alacaklının alacağını devlet gücü ile
tahsil etmeye çalışmasıdır. İcra takibi ilamsız ve ilamlı (mahkeme kararı)
olmak üzere 2 şekildedir.
İcra takibi, icra dairesine alacaklı
tarafından yapılan başvuru ile düzenlenen “Takip Talebi” ile başlatılır ve icra
dairesince yapılan inceleme sonrasında borçluya 3 gün içerisinde bir ödeme emri
tebliğe çıkarılır. Eğer borçlu bu tebligata
itiraz da bulunmazsa borcu kesinleşir. İcra takibinin gerçekleşmesi borçlunun
aleyhine bir durumdur. Çünkü icra takibinin kesinleşmiş olması haciz
işlemlerini de beraberinde getirir.
İlamsız İcra Takibi
İlamsız icra takibinde alacaklının elinde mahkeme kararı olmaksızın para
borcu, teminat veyahut diğer alacaklar için İcra Dairesinde başlatılan bir
takip türüdür. Kiralanan taşınmazların tahliyesi de ilamsız icra takibi yoluyla
başlatılabilir. İlamsız icra yoluyla takip başlatılabilmesi için alacaklının
elinde herhangi bir belge olmasına gerek yoktur.
İlamsız (Genel Haciz Yoluyla) İcra Takibine İtiraz
Alacaklının ilamsız icra yoluyla takip başlatması üzerine, borçluya borcunu
ödemesi için ödeme emri tebliğe çıkarılır. Bunun üzerine borçlunun bu ödeme
emrine itiraz ederek takibi durdurması mümkündür.Borçlu kendisine
başlatılan takibe itiraz etmek isterse; kendisine ödeme emrinin
tebliğinden itibaren 7 gün içerisinde
takibin yürütüldüğü icra
dairesine veyahut masraflarını ödemek suretiyle takibin
yürütüldüğü icra dairesine gönderilmek üzere başka bir icra dairesinde, yazılı
veya sözlü olarak itirazda bulunabilir. Borçlunun başlatılan ilamsız icra
takibine yasal süresi içerisinde itiraz etmesi gerekir. Aksi halde takip
kesinleşir ve haciz işlemleri başlatılır. İlamsız icra takibine itiraz 3
şekilde yapılabilir:
1. Borca itiraz
2. İmzaya itiraz
3. Yetkiye itiraz
Borca İtiraz
Borçlu borca itiraz ederken hiçbir gerekçe
göstermek zorunda değildir. “Borca itiraz ediyorum” dediğiniz anda borca
itiraz edilmiş olur. Ancak sebep gösterilmediği takdirde ilerde
zararlı çıkabilme ihtimalleri de vardır. Borcun tamamına veyahut bir kısmına
itiraz edilebilir. Borca kısmi itiraz edildiği takdirde itiraz edilmeyen kısım
için takip devam eder. Eğer borca kısmi olarak itiraz ediliyorsa ne kadarına
itiraz edildiği açıkça gösterilmesi gerekir. “Benim borcum bu kadar değildi”
diyerek ucu açık tabirler hatalıdır, “Borcun şu kadarına itiraz ediyorum”, “Şu
kadar borç dışında kalan kısma itiraz ediyorum” denilmelidir. Aksi halde hiç
itiraz etmemiş gibi sayılarak ödeme emri kesinleşir.
İmzaya İtiraz
Alacaklının başlattığı icra
takibi bir senede dayanıyorsa ve borçlu senet altındaki imzanın
kendisine ait olmadığını düşünüyorsa imzaya itiraz edebilir. Ancak bu
senedin türünün adi senet olması gerekir. Resmi senetlere icra takibinde imzaya
itiraz yoluyla itiraz edilemez; ayrıca menfi tespit davası açılması gerekir.
İmzaya itiraz ayrıca ve açıkça yapılmalıdır.Yani “senedin altındaki imza bana
ait değildir, imza şahsım tarafımdan atılmadı, senet altındaki imza sahtedir”
gibi savunmalarla imzaya itiraz açıkça
yapılmalıdır.
Yetkiye İtiraz
Alacaklının ilamsız icra takibini başlatmış olduğu icra dairesinin yetkisiz olduğu düşünülüyorsa yetkiye itiraz edilebilir. Ancak borçlu yetki itirazında bulunurken muhakkak yetkili icra dairesini göstermek zorundadır ve o gösterilen icra dairesi yetkili olmak zorundadır.
Borçlu sadece yetkiye itiraz etmiş ise alacaklı olan kişi icra
mahkemesinden itirazın kaldırılmasını ister. İcra mahkemesi yetki itirazını
inceler ve kabul etmezse; alacaklının başlatmış olduğu takip devam eder. Ancak
borçlu sadece yetkiye itiraz etmiş, imzaya veyahut borca itiraz etmemişse ve
borçlunun yetki itirazı reddedilmişse daha sonradan bu hususlara itiraz edilemez.
O nedenle eğer kişi borcunun olmadığını da düşünüyorsa bu hususlar yetki
itirazıyla birlikte yapılmalıdır.
İkinci olasılıkta borçlunun yetki itirazı üzerine, alacaklı olan kişi icra mahkemesinden itirazın kaldırılmasını ister ve icra mahkemesi yetki itirazını kabul ederse takip iptal edilir. Alacaklı bu sefer borçlunun gösterdiği icra dairesinde yeni bir takip başlatabilir. Borçlu bu yeni başlatılan takip üzerine borca, imzaya itiraz edebilir, ancak yeniden yetki itirazında bulunamaz.
Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yoluyla Takipte İtiraz
Kambiyo senedlerine dayanan haciz
yoluyla takiplerde süreç genel haciz yoluyla takibe göre daha hızlı
işlemektedir. Kambiyo senedine özgü haciz yoluyla takiplerde süreler daha
kısadır ve özel bir şikayet yoluna tabidir.Genel
haciz yoluyla takiplerdeki gibi icra dairesine itiraz değil; icra mahkemesine
şikayet yolu vardır. Eğer kambiyo senedine özgü haciz yoluyla
takiplerde icra mahkemesine şikayette bulunmak yerine icra dairesine itirazda
bulunulursa süre kaçırılabilir. Alacaklının elinde; alacağının bağlı olduğu
bono, poliçe ya da çek olması halinde, alacağı rehinle teminle edilmiş olsa
bile kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takip başlatabilir. İcra müdürü
senedin kambiyo senedi olduğunu görürse ve vadesi gelmişse, bunun üzerine
borçluya ödeme emri gönderilir.
● Borçlu, senedin vadesinin
gelmediğini veyahut senedin kambiyo senedi vasfına haiz olmadığı sebebiyle bu
yolla takip başlatamayacağını ileri sürmek istiyorsa; ödeme emrinin tebliğinden
itibaren 5 gün içerisinde
takibin yürütüldüğü icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesine şikayette bulunabilir. Veyahut
masraflarını vermek suretiyle o icra mahkemesine gönderilmesi için başka bir
icra mahkemesine şikayetini yapabilir. İcra mahkemesi gerekli incelemeler
üzerine şikayeti haklı bulursa takibi iptal eder.
● Borçlu kendisine gönderilen ödeme
emrine itiraz etmek isterse; ödeme emrinin tebliğinden itibaren 5 gün içerisinde takibin
yürütüldüğü icra dairesinin bağlı olduğu icra mahkemesine sadece dilekçe ile itirazda
bulunabilir. Borçlu yetkiye, borca, imzaya itiraz edebilir.
● Takip başlatılan icra dairesinin “yetkisine” itiraz edilecekse yetkili
icra dairesi muhakkak belirtilmelidir ve gösterilen icra dairesi yetkili
olmalıdır.Yetki itirazında mahkemeye taraflar gelmese dahi inceleme yapılır ve
karar verilir.Borçlu yetki itirazıyla birlikte borca ve imzaya itiraz etmişse
önce yetki itirazı incelenir.İcra mahkemesi, takip başlatılan icra dairesinin
yetkili olmadığını görürse itirazın esası hakkında karar verilene kadar
itirazın geçici olarak durdurulmasına karar verir.Yetki itirazı, icra mahkemesi
tarafından reddedilmişse ve daha önce icra takibinin geçici olarak
durdurulmasına karar verilmişse; alacaklının talebi üzerine borçluyu asgari %20
inkar tazminatına mahkum eder.
● Kambiyo senedine özgü haciz yoluyla
takipte borçlu “imzaya” da itiraz
edebilir. İmzaya itiraz ayrıca ve açıkça yapılmalıdır. “İmza bana ait değildir, imza şahsım tarafından atılmadı” şeklinde
açıkça belirtilmelidir. İmzaya itiraz yapılmazsa kambiyo senedi altındaki imza
kabul edilmiş sayılır. İmza itirazında haksız yere bulunulursa mahkeme
borçluyu, alacağın %10’u oranında
para cezasına mahkum eder.
● Kendisine karşı kambiyo senedine
özgü haciz yoluyla takip başlatılan borçlu “borcu
olmadığını, ödediğini, zamanaşımına uğradığını” borca itiraz sebebi olarak
ileri sürebilir. Borçlu itiraz dilekçesinde hiç sebep bildirmezse veyahut eksik
bildirirse; icra mahkemesinde sadece senet metninden anlaşılan hususları itiraz
olarak ileri sürebilir. Senet metni dışındaki hususlar ve itiraz dilekçesinde
yer almayan sebeplerle sonradan itiraz edilemez.
Kambiyo senedine özgü haciz yoluyla
takiplerde ödeme emrine itiraz edilmesiyle sadece satış durur, icra takip
işlemleri devam eder. İcra takip işlemlerinin devam etmemesi için mahkemeden
takibin geçici olarak durdurulmasına karar verilmesi istenebilir.Borçlu borcunu
10 gün içerisinde, belirtilmiş olan
icra dairesinin banka hesabına borcu ödeyebilir.
İcra takibi ve icra takibine itiraz süreci
birden çok hukuki ve teknik detaydan oluştuğu için iyi bir icra avukatından
yararlanmak faydanıza olacaktır.İcra hukuku ile ilgili tüm sorunlarınız için web sitemizde yer
alan Whatsapp hattı üzerinden
bize ulaşabilirsiniz.
0 Yorum